دودی در زنبور داری، موضوعی که شاید برای بسیاری ایجاد سوال کرده باشد. یکی از ضروریترین ابزار زنبورداری، دودی است. موزس کوینبی، مخترع آمریکایی، کسی بود که در ابتدا این دستگاه را با پیکربندی فعلی آن ایجاد کرد. اگرچه دودی زنبورداری دارای اندازهها و طرحهای متنوعی موجود هستند، اما همیشه هدف یکسانی دارند. در بسیاری از فرهنگ های سنتی زنبورداری، دود از ساقه گیاهان، چوبهای پوسیده یا برگ درختان تولید میشود. شناخت دلیل استفاده از دودی در زنبورداری، هدف اصلی این مقاله است. و البته لازم به ذکر است که این موضوع برای کسانی که به سلامت محصولات غذایی و ارگانیک اهمیت می دهند نیز همواره سوال بوده است. با ما همراه باشید
دود چگونه توسط زنبورداران استفاده می شود؟
نظم کندو به هنگام بازدید زنبوردار به هم میخورد و در نتیجه زنبورها با عمل تهاجمی از خود دفاع میکنند. اگر یکی از زنبورها نیش بزند، زنبورهای دیگر نیز با ترشح فرمونهای منحصر به فرد مجبور به نیش زدن میشوند. زنبورداران معمولاً هنگام بازدید از کندو چندین بار و به مقدار خیلی کم به کندو دود میدهند. هنگامی که دود وجود دارد، زنبورها کمتر تهاجمی میشوند و نزدیک شدن به کندو سادهتر است. این امر باعث کاهش نیش کلنی میشود زیرا زنبورهای روی قابها به قسمتهای پایین کندو میروند و شروع به خوردن عسل میکنند.
آیا استفاده از دودی به زنبورها آسیب میزند؟
برخی از مردم، به ویژه آنهایی که برای محیط زیست ارزش قائل هستند، ادعا میکنند که دود دادن زنبورداران زنبورهای عسل را مجبور به ناپدید شدن کامل میکند و این طبیعت بشر نیست که انسان باعث آزار واذیت زنبورهای عسل شود. بدون شک زنبورداران علاوه بر اشتیاق شدیدشان به زنبورداری، مراقبت زیادی از زنبورهای عسل دارند، زیرا این حشرات ارزشمند تنها منبع سرمایه برای کسب و کار آنها هستند و از درآمد آن امرار معاش میکنند.
زنبورهای عسل یکی از مهمترین گرده افشانها در طبیعت هستند و زنبورهای عسل برای محیط زیست حیاتی هستند. تنها یک بازدید از زنبورستان لازم است تا متوجه شوید که بسیاری از زنبورداران حرفهای حتی از مرگ زنبور عسل راضی نیستند. بسیاری از زنبورداران با توجه به دانش گسترده خود، در زنبورستان بدون استفاده از دود بازدید میکنند، و زمانی از دود استفاده میکنند که زنبورها در حالت تهاجمی باشند. دود به هیچ وجه به کلنیها آسیب نمیرساند. رفتار تهاجمی هرکلونی زنبور عسل توسط عوامل مختلفی از جمله نوع زنبور، مقدار عسل ذخیره شده در کندو، آب و هوا و سطح شهد و گرده در مرتع تعیین میشود. گونههای زنبور اصلاحشده، مانند کارنیکا، معمولاً آرامتر از همتایان بومی خود هستند و بازدید از این کلنیها معمولاً نیازی به استفاده از دود ندارد.
دلیل استفاده از دودی در زنبورداری
زنبورداران از ابزاری به نام دودی استفاده میکنند که سوختهای مختلف را برای تولید دود ذوب میکنند. شانههای کارتن تخم مرغ، چوب فاسد، و سوزن کاج به عنوان منابع سوخت اولیه دستگاه دود کننده عمل میکنند. زنبورداران هنگام جمع آوری عسل به دو علت از دود استفاده میکنند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:
دلیل استفاده از دودی در زنبورداری با هدف کاهش بوی فرمون هشدار دهنده
برای زنبورها، رایحه راه اصلی ارتباط است. هنگامی که زنبورها یک فرد خارجی را در نزدیکی کلنی تشخیص میدهند، مولکولهایی به نام فرمون تولید میکنند. فرمونها موادی هستند که حیوان تولید میکند و باعث میشود اعضای دیگر همان گونه به روش خاصی واکنش نشان دهند. این ترکیبات هشدار دهنده باعث میشود که زنبورهای دیگر به حالت دفاعی بروند و برای حمله به مهاجم آماده شوند. دود بوی فرمون را پخش میکند و زنبورهای دیگر را از آسیب محافظت میکنند.
دلیل استفاده از دودی در زنبورداری برای حواس پرتی
زنبورها وقتی دود را تشخیص میدهند خانه فعلی خود را ترک میکنند و به دنبال مکان جدیدی برای کلنی میگردند. در نتیجه دسترسی به کندو را آسان تر می کنند.
آیا زنبورها در معرض خطر دود هستند؟
از آنجایی که این روش، تاثیر منفی بر سلامت زنبورها ندارد، زنبورداران چندین دهه است که از آن استفاده میکنند. پس از پاک شدن دود، 10 تا 20 دقیقه طول میکشد تا دوباره به فرمون حساس شوند. با این حال، از آنجایی که دمای بالا میتواند بالهای زنبور را ذوب کند، بهتر است زنبورداران از ابزارها و ماشینهای تخصصی برای تولید دود استفاده کنند.
این روزها، زنبورداران از آشکارسازهای دود و منبع سوخت طبیعی ایمن مانند خردههای چوب، مخروط کاج یا کارتن بهره می برند. دستگاههای دودکش با خفه کردن آتش در حالی که اجازه میدهند سوخت بسوزد ،کار میکنند و دود می سازند.
نحوه راهاندازی دستگاه دودی
برای روشن کردن یک دودی ، به سه نوع مواد مختلف نیاز دارید.
- استارتر
- کیندلینگ (تراشههای چوب یا شاخههای ریز کاج با مقدار مناسب هوا بین لایهها)
- سوخت اولیه
استارتر چیزی است که به راحتی مشتعل میشود و آنقدر در حال سوختن باقی می ماند تا آتش را به کیندلینگ منتقل کند. یک مهره کاج، یک روزنامه یا یک تکه مقوا چند ماده اولیه احتمالی هستند.
بعد از روشن کردن استارتر آن را در محفظه دود قرار داده و روی آن را با کیندلینگ میپوشانید.
اطمینان حاصل کنید که کیندلینگی که انتخاب میکنید، جریان هوای کافی را برای جلوگیری از خاموش شدن آتش فراهم میکند.
هنگامی که به نظر میرسد کیندلینگ خوب میسوزد، آن را له کنید و مقدار کمی سوخت به بالای آن اضافه کنید.
برای اینکه به آتش اکسیژنی که برای ادامه کار نیاز دارد بدهید، پمپ را در حین اضافه کردن سوخت فشار دهید. برای جلوگیری از شعله ور شدن بیش از حد، اطمینان حاصل کنید که سوخت را به تدریج اضافه کرده اید.
مراقب باشید که انگشتان خود را نسوزانید زیرا ممکن است بدنیه دودی در طی این روش بسیار داغ شود.
هنگامی که سوخت شروع به سوزاندن کرد، سوخت بیشتری در بالای آن اضافه کنید و به پمپ فشار دهید. هدف شما این است که یک پایه زغالی برتر و بادوام تولید کنید. وقتی زغال چوب خوب شد مقدار زیادی سوخت اضافه کنید. این باعث میشود دود سرد و ماندگار شود. البته لازم به ذکر است که شاید برخی ترجیح دهند از دود زا ها و مه ساز های دیجیتال و مدرن استفاده کنند
ویژگیهای دودی در زنبورداری
دودی در زنبورداری یک ابزار ضروری است که برای آرام کردن زنبورها و جلوگیری از حمله آنها به زنبوردار استفاده میشود. دودی با ایجاد دود در کندو، زنبورها را گمراه میکند و باعث میشود که آنها فکر کنند که کندو در حال آتش گرفتن است. این امر باعث میشود که زنبورها به جای حمله به زنبوردار، روی جمع آوری دود تمرکز کنند.
دودی دارای ویژگی های زیر است:
دود: دودی از سوختن موادی مانند خزه، چوب، کاغذ یا عسل تولید میشود. دود باید دود غلیظ و سفیدی ایجاد کند.
دمنده: دمنده دودی یک وسیله است که برای ایجاد دود استفاده میشود. دمنده دودی معمولاً از پلاستیک یا فلز ساخته شده است و یک لوله دارد که دود از آن خارج میشود.
قفس محافظ: قفس محافظ یک وسیله است که برای محافظت از زنبوردار در برابر نیش زنبورها استفاده میشود. قفس محافظ معمولاً از فلز یا پلاستیک ساخته شده است و یک دریچه دارد که زنبوردار میتواند از طریق آن به کندو دسترسی داشته باشد.
دودی برای انجام کارهای زیر در زنبورداری استفاده میشود:
باز کردن کندو: دودی برای آرام کردن زنبورها قبل از باز کردن کندو استفاده میشود.
تمیز کردن کندو: دودی برای دور کردن زنبورها از کندو هنگام تمیز کردن کندو استفاده میشود.
جدا کردن ملکه: دودی برای آرام نگه داشتن زنبورها هنگام جدا کردن ملکه از کندو استفاده میشود.
انتقال کندو: دودی برای فراری دادن زنبورها هنگام انتقال کندو به مکان جدید استفاده میشود.
دودی یک ابزار مهم در زنبورداری است که میتواند به زنبوردار در انجام کارهای مختلف کمک کند.
هنگام استفاده از دود کندو در چه مکانی و تا چه اندازه باید کندو را دود کنیم؟
لازم نیست هر چهار طرف کندو دود شود. فقط چند پاف کافی میباشد.
سعی کنید در ابتدا تا حد امکان کمتر از دود استفاده کنید.
اگر به طور ناگهانی مقدار زیادی دود وارد کندو کنید زنبورها آشفته میشوند.
زنبورها اگر آشفته شوند به شما حمله میکنند و شما را نیش میزنند.
هنگامی که زنبورها به پایین کندو هدایت شدند از ادامه دود خودداری کنید.
مشخصات دودی زنبورداری
اگر می خواهید از ابزار خود نهایت استفاده را ببرید، خرید بزرگترین زنبور دودی ضروری است. یک زنبور دودی به طور خلاصه باید دارای ویژگی های زیر باشد:
با استفاده از قفس مقاوم در برابر حرارت می توان از سوختگی دست جلوگیری کرد.
از فولاد ضد زنگ محکم و با کیفیت بالا تشکیل شده است.
در صورت عدم استفاده، می توانید آن را از قلابی که همراه آن است آویزان کنید. علاوه بر این، مطمئن خواهید شد که پس از استفاده با خیال راحت خنک می شود.
اگر در بعضی مواقع مجبور شوید از یک دست استفاده کنید پمپاژ آن باید ساده باشد.
برزنت ماده ای است که برای ساختن دمنده یا پمپ استفاده می شود. (از پارچه چون کیفیت خوبی ندارد بهتر است استفاده نشود).
هزینه مناسب.
چه چیزی بر قیمت دستگاه دودی تأثیر میگذارد؟
هزینه یک دستگاه دود کن را میتوان به عوامل مختلفی از جمله نوع و کیفیت دستگاه نسبت داد که میتواند شامل ویژگیهایی مانند قدرت دود، مقاومت در برابر حرارت و فشار، حجم، بدنه و مواد دمنده و غیره باشد. تولید و نام تجاری دستگاه میتواند بر قیمت تمام شده دستگاه تأثیر بگذارد. برخی از برندهای معروف و معتبر با کیفیت بالاتر همراه بوده و در نتیجه قیمتهای بالاتری نیز دارند.
سخن پایانی
دلیل استفاده از دودی در زنبورداری چیست؟ دودی زنبور عسل برای کاهش رفتار تهاجمی کلنی استفاده میشود و خطر خاصی برای زنبورها ندارد. مطمئنا، زنبورداران حتی برای یک زنبور نیز احترام خاصی قائل هستند و کاری نمی کنند که زندگی این حشرات ارزشمند را تهدید کند. در این پست کوشیدیم با بیانی ساده به شرح این مسائل برای شما مخاطب گررامی بپردازیم. امیدواریم که مطلب فوق برای شما واقع شده باشد. با تشکر از همراهی شما